Πολεοδομική αμνηστία στην Κύπρο

Σε έναν αγώνα δρόμου έχουν επιδοθεί οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερικών, προκειμένου να υλοποιηθεί ομαλά η νέα πολεοδομική νομοθεσία που φιλοδοξεί να βάλει τέλος στην αβεβαιότητα χιλιάδων ιδιοκτήτων ακινήτων οι οποίοι δεν έχουν στα χέρια τους τίτλους ιδιοκτησίας.

Ο ίδιος ο υπουργός, Νεοκλής Συλικιώτης, εκτιμά σε μερικές χιλιάδες τους εκκρεμούντες τίτλους ιδιοκτησίας. Η άρση του προβλήματος αναμένεται να έχει θετικές επιπτώσεις και στην προσέλκυση αγοραστών από το εξωτερικό, καθώς οι υφιστάμενες διαδικασίες καθυστερούν στην έκδοση τίτλου ιδιοκτησίας, εάν υπάρχουν εκκρεμότητες (μικρές και μεγάλες) και αποτρέπουν την ολοκλήρωση των συναλλαγών.

Για να μην υπάρξουν δυσλειτουργίες από τον μεγάλο όγκο εργασιών, το Υπουργείο Εσωτερικών έχει προχωρήσει σε έναν κύκλο ενημερωτικών επαφών με τις οικοδομικές αρχές των δήμων και των επαρχιακών διοικήσεων. Μάλιστα οι οικοδομικές αρχές προτρέπονται να προχωρήσουν το ταχύτερο δυνατόν στην εφαρμογή του νόμου, εκδίδοντας τίτλους ιδιοκτησίας για τις υποθέσεις που έχουν κατατεθεί φάκελοι και εκκρεμεί η ολοκλήρωση της διαδικασίας.

Ο υπουργός Εσωτερικών, μιλώντας σε ενημερωτική εκδήλωση που οργάνωσε ο Κυπριακός Σύνδεσμος Ιδιοκτητών Ακινήτων, ανέφερε ότι

 μόνο στη Λευκωσία μπορούν να εκδοθούν άμεσα 2.500 τίτλοι ιδιοκτησίας και μόνο με πρωτοβουλία των οικοδομικών αρχών αυτεπάγγελτα, χωρίς να προβεί σε οποιαδήποτε άλλη ενέργεια ο ιδιοκτήτης.

Ειδικότερα, σύμφωνα πάντοτε με τον υπουργό, οι οικοδομικές αρχές έχουν τη δυνατότητα άμεσης εφαρμογής της νομοθεσίας, δεδομένου ότι εκκρεμούν ενώπιόν τους αιτήσεις για έκδοση πιστοποιητικού έγκρισης για πολυάριθμες οικοδομές ή διαχωρισμούς οικοπέδων που παρουσιάζουν ορισμένες παρατυπίες, σε σύγκριση με τις άδειες οικοδομής που είχαν εξασφαλίσει.

Μπορούν να υπερβούν άμεσα τα εμπόδια που δημιουργούνταν από τη νομοθεσία που εφάρμοζαν μέχρι πρόσφατα και να προχωρήσουν στην έκδοση των πιστοποιητικών έγκρισης με σημειώσεις ή στην έκδοση πιστοποιητικού μη εξουσιοδοτημένων εργασιών και να αποστείλουν τα πιστοποιητικά αυτά άμεσα και χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε άλλη πρωτοβουλία από τον αιτητή ή από τρίτο πρόσωπο στον οικείο επαρχιακό κτηματολογικό λειτουργό για τις δικές του κατάλληλες ενέργειες.

Αν ο τίτλος δεν είναι καθαρός, δηλαδή έχει σημειώσεις για παρατυπίες ή άλλες εκκρεμότητες, τότε ο ιδιοκτήτης μπορεί να προσφύγει στην επιτροπή που προβλέπει ο νόμος. «Οφείλουμε να αξιοποιήσουμε τις νέες δυνατότητες. Για να συμβεί αυτό, όλοι όσοι συμμετέχουν με διάφορους διακριτούς ρόλους και αποστολές στις διαδικασίες αδειοδότησης αναπτύξεων και έκδοσης τίτλων ιδιοκτησίας οφείλουν να συμπεριφερθούν με αίσθημα ευθύνης, σοβαρότητα και συνέπεια προς όφελος του πολίτη και αιτητή. Πιστεύω πως όλοι πρέπει να εγκύψουν με προσοχή και επαγγελματική αρτιότητα στην προετοιμασία και στην τεκμηρίωση των αιτήσεων που θα υποβληθούν, ώστε να διευκολυνθεί και να επιταχυνθεί στον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό η διαδικασία που προνοείται στη νομοθεσία και η έκδοση αποφάσεων από τις αρμόδιες επαρχιακές επιτροπές», σημείωσε ο κ. Συλικιώτης.

Ταυτόχρονα, επιτροπή όπου συμμετέχουν η Ένωση Δήμων, το ΕΤΕΚ και οι Επαρχιακές Διοικήσεις συνεχίζει το έργο της, ώστε να προετοιμάσει έντυπα, τυποποιημένα έγγραφα και όποιο άλλο υποστηρικτικό υλικό, για να διατεθεί σε όλες τις αρχές που συμμετέχουν στις διαδικασίες. Προϊστάμενος των Τεχνικών Υπηρεσιών του Υπουργείου Εσωτερικών ορίστηκε το πρόσωπο στο οποίο κάθε αρμόδια αρχή μπορεί να απευθύνει ερωτήσεις και από το οποίο μπορεί να ζητά διευκρινίσεις, όταν χρειάζεται.

Οι απαντήσεις θα κοινοποιούνται σε όλες τις εμπλεκόμενες αρχές και στο ΕΤΕΚ, ώστε να είναι όλοι ενήμεροι. Σε περίπτωση που αυτό κριθεί δικαιολογημένο, ο υπουργός Εσωτερικών δήλωσε την ετοιμότητά του να απευθυνθεί εκ νέου στη Βουλή των Αντιπροσώπων για συμπληρώσεις ή προσαρμογές των νομοθεσιών.

Στις ιστοσελίδες του Υπουργείου Εσωτερικών και του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως έχουν αναρτηθεί όλα τα σχετικά έγγραφα και οι νομοθεσίες. Στις ιστοσελίδες αυτές υπάρχει και ένα εκτενές ενημερωτικό δελτίο, στο οποίο συνοψίζονται με κατανοητή διατύπωση οι σημαντικότερες πρόνοιες των νομοθεσιών και είμαι βέβαιος πως αυτό είναι ιδιαίτερα χρήσιμο να διαβαστεί από όλους. Όλα αυτά έχουν αποσταλεί στην Ένωση Δήμων Κύπρου, στο ΕΤΕΚ και σε όλους τους δήμους και στις Πολεοδομικές Αρχές, όπως και στα Κέντρα Εξυπηρέτησης του Πολίτη, ώστε να διατίθενται ελεύθερα σε κάθε ενδιαφερόμενο.

Τέλος, για την ενημέρωση του πολίτη θα εκτυπωθεί ένα ενημερωτικό δελτίο, το οποίο θα αποσταλεί ταχυδρομικά σε όλα τα νοικοκυριά στην Κύπρο. Μαζί με το ενημερωτικό δελτίο θα επισυνάπτεται και το έντυπο «Δήλωση Πρόθεσης», έτσι ώστε να διευκολύνεται ο πολίτης να δράσει έγκαιρα.

Οι ημερομηνίες

Η Δήλωση Πρόθεσης αποτελεί το πιο σημαντικό έγγραφο της όλης διαδικασίας. Ο νόμος καθορίζει εξάμηνη προθεσμία από τη δημοσίευσή του στις 8 Απριλίου 2011, δηλαδή μέχρι τις 8 Οκτωβρίου, για την υποβολή Δήλωσης Πρόθεσης από ιδιοκτήτες υφιστάμενων οικοδομών με παρατυπίες. Δήλωση μπορούν να υποβάλουν και αγοραστές μονάδων (παραθεριστικές κατοικίες ή διαμερίσματα) σε περίπτωση που ο ιδιοκτήτης δεν είναι πρόθυμος να το πράξει.

Η δήλωση είναι απλή, περιέχει γενικές πληροφορίες που είναι αναγκαίες για να διαπιστωθεί πως οι παρατυπίες σε οικοδομή πράγματι υπάρχουν κατά την πιο πάνω ημερομηνία και υποβάλλεται στο Υπουργείο Εσωτερικών. Αυτό βεβαιώνεται με ένορκη δήλωση προσοντούχου προσώπου, μέλους του ΕΤΕΚ.

Όσοι δεν υποβάλουν τη δήλωση εντός της προθεσμίας αυτής, δεν θα έχουν δικαίωμα να αξιοποιήσουν τις πρόνοιες αυτής της νομοθεσίας. Εξαιρούνται μόνο όσοι αντί της Δήλωσης Πρόθεσης υποβάλουν μέσα στην εξάμηνη προθεσμία κατευθείαν την αίτηση για χορήγηση πολεοδομικής άδειας και όσοι έχουν υποβάλει σε Οικοδομική Αρχή αίτηση για πιστοποιητικό έγκρισης και δεν έχουν ενημερωθεί για την απόφαση της αρχής. Υπογραμμίζεται πως η υποβολή της Δήλωσης Πρόθεσης δεν πρέπει να συγχύζεται με την αίτηση για πολεοδομική άδεια, η οποία είναι πάντοτε απαραίτητη.

Επίσης, καθορίζεται προθεσμία τριών ετών, που λήγει στις 7 Απριλίου 2014, για την υποβολή αίτησης για αξιοποίηση των προνοιών της νομοθεσίας, μόνο σε περίπτωση που έχει υποβληθεί έγκαιρα η Δήλωση Πρόθεσης.

Η νομιμοποίηση

Κάθε υπέρβαση του αδειοδοτημένου εμβαδού οικοδομής ή μονάδας σε οικοδομή (π.χ. διαμερίσματος ή παραθεριστικής κατοικίας) θα αντισταθμίζεται με την καταβολή από τον ιδιοκτήτη ή τον αγοραστή της ποσού ίσου με την αγοραία αξία της υπέρβασης εμβαδού. Οι αξίες αυτές θα καθορίζονται με βάση γενικές κατά περιοχή εκτιμήσεις του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας, οι οποίες θα δημοσιευθούν με διάταγμα του υπουργού Εσωτερικών, θα υπολογίζονται από τον ίδιο τον αιτητή και θα ελέγχονται από την επιτροπή. Επίσης, είναι δυνατόν η αξία αυτή να αντισταθμισθεί με μεταφορά συντελεστή δόμησης από διατηρητέες οικοδομές ή από άλλη ιδιοκτησία που θα παραχωρείται στο Δημόσιο.

Ως κίνητρο για την ταχύτερη υποβολή αίτησης καθορίζεται στον νόμο έκπτωση 20% του καθοριζόμενου αντισταθμίσματος για αιτήσεις που θα υποβληθούν κατά τον πρώτο χρόνο εφαρμογής της νομοθεσίας και έκπτωση 10% του αντισταθμίσματος για αιτήσεις που θα υποβληθούν κατά τον δεύτερο χρόνο. Δεν θα υπάρχει έκπτωση για αιτήσεις που υποβάλλονται κατά τον τρίτο χρόνο εφαρμογής της νομοθεσίας.

Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα “Καθημερινή” στις 5 Ιουνίου, 2011