Η φορολογία της ακίνητης περιουσίας

Του Στεφανου Mανου*

Ο κ. Πάγκαλος έθιξε ένα ζήτημα που αφορά πάρα πολλούς πολίτες. Εξήγησε, σε τηλεοπτική του συνέντευξη, πως απέκτησε από κληρονομιά σημαντική ακίνητη περιουσία που, ενώ δεν του αποδίδει εισόδημα, τον υποχρεώνει να πληρώσει το νέο χαράτσι του κ. Βενιζέλου. Είναι ενδιαφέρον ότι ο κ. Πάγκαλος, ναρκισσευόμενος ως συνήθως, δεν σκέφτηκε και όσους άλλους βρίσκονται στην ίδια ή και χειρότερη θέση. Περιορίστηκε στην εξιστόρηση της δικής του υπόθεσης ως να ήταν μοναδική. Δεν φάνηκε να τον απασχολούν οι απλοί άνθρωποι, για τους οποίους η απειλή φυλάκισης είναι πραγματική.

Πριν από 18 μήνες έγραψα στην εφημερίδα «Εστία» για τις οδυνηρές συνέπειες του παρανοϊκού ΦΜΑΠ με συντελεστή 2%, έμπνευσης του κ. Παπακωνσταντίνου. Για τον ΦΜΑΠ δεν μίλησε ο κ. Πάγκαλος επειδή προφανώς δεν έχει λάβει ακόμη το σχετικό ειδοποιητήριο. Η κατοχή ακινήτου σε περιοχή υψηλής αντικειμενικής αξίας δεν είναι δηλωτική της φοροδοτικής ικανότητας του ιδιοκτήτη. Αν η αγορά είναι πρόσφατη, τότε προφανώς ο ιδιοκτήτης μάλλον έχει τέτοια ικανότητα. Αν όμως είναι παλαιά, τότε η φοροδοτική ικανότητα του ιδιοκτήτη μπορεί να βρίσκεται σε πλήρη αναντιστοιχία με τον επιβαλλόμενο ΦΜΑΠ.

Μπορεί οι υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών να νομίζουν ότι με τη φορολογία της μεγάλης ακίνητης περιουσίας θα πιαστούν «οι έχοντες και κατέχοντες» που φοροδιαφεύγουν. Για να συγκαλυφθεί δηλαδή η ανικανότητα τους να κάνουν στοιχειωδώς καλά τη δουλειά τους δεν διστάζουν να επιβάλουν έναν νόμο διώκτη ξένων επενδύσεων και απολύτως άδικο απέναντι σε πάρα πολλούς φορολογουμένους. Θα ήταν πολύ πιο πρακτικό, αλλά και δίκαιο και έντιμο να αναζητηθούν οι πρόσφατες αγορές ακινήτων υψηλής αξίας και να ζητηθεί από τους αγοραστές να δικαιολογηθεί η πηγή των χρημάτων.

Τελείωνα το άρθρο μου με μια συγκεκριμένη πρόταση που ανταποκρίνεται σε παρόμοια ρύθμιση που πιστεύω ισχύει στη Γαλλία όπου και εκεί έχουν φόρο κατοχής ακίνητης περιουσίας. Ο φόρος ακίνητης περιουσίας σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση περιορίζεται τόσο ώστε το άθροισμα φόρου εισοδήματος και φόρου ακίνητης περιουσίας να μην υπερβαίνει το 50% του δηλούμενου εισοδήματος.

Από τότε που έκανα την πιο πάνω πρόταση διαμορφώθηκε η άποψη ότι το ελληνικό Δημόσιο, προκειμένου να μειώσει το Χρέος του, οφείλει να πουλήσει ένα μέρος της εκτεταμένης δημόσιας ακίνητης περιουσίας που είναι στην κατοχή του. Να επιχειρήσει το Δημόσιο ό,τι επιχειρεί ο κ. Πάγκαλος χωρίς να του το έχει υποδείξει κάποια τρόικα. Πολύ σωστά. Αλλά αν δεν βρεθεί αγοραστής; Τι θα συμβεί; Πώς θα βρεθεί αγοραστής όμως όταν θα γνωρίζει πως ό,τι αγοράσει θα φορολογείται με 2% ετησίως (ΦΜΑΠ) και θα υποβάλλεται σε τέλος μέσω ΔΕΗ μέχρι 20 ευρώ ανά τ.μ.; Και πώς θα υπολογίσει το ρίσκο μιας ξαφνικής έμπνευσης του κ. Βενιζέλου να αυξήσει τον ΦΜΑΠ σε 5%; Αλλωστε, σε πρόσφατη συνέντευξή του ο κ. Βενιζέλος έκανε τον ακόλουθο συλλογισμό που παραθέτω αυτούσιο:

«Το ειδικό τέλος ακινήτων μέσω των λογαριασμών του ηλεκτρικού ρεύματος είπα ότι είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό ένα ασφάλιστρο κινδύνου για την περιουσία που υπάρχει και που θέλουμε να αποκατασταθεί σε αγοραίες αξίες αν ξεπεράσουμε την κρίση. Η αξία των ακινήτων είναι ένα τρισεκατομμύριο και πρέπει να υπάρξει Ελλάδα μετά την κρίση και αγορά ακινήτων μετά την κρίση για να αποκτήσουν ξανά αξία τα ακίνητα. Σε αυτό το ένα τρισεκατομμύριο, όμως, υπάρχει και πολύ μεγάλο προϊόν παραοικονομίας και φοροδιαφυγής. Μόνο η διαφορά μεταξύ αντικειμενικών αξιών και πραγματικών αγοραίων αξιών δείχνει το μέτρο του συσσωρευμένου προϊόντος μιας παραοικονομικής δραστηριότητας. Αυτό δεν το ξέρουμε όλοι στην Ελλάδα; Δεν είναι μια πραγματικότητα που τη ζει ο καθένας; Σε όλα τα επίπεδα. Αυτό ισχύει για τα ακριβά, τα μεσαία και τα φτηνά ακίνητα. Ολα με μια αναλογικότητα, όλα με έναν τρόπο, που είναι δίκαιος στη δικαιοσύνη του, υπήρξε και «δίκαιος» στην αδικία της παραοικονομίας και της φοροδιαφυγής. Διότι αν το προϊόν αυτό είχε φορολογηθεί με 10% και απέδιδε 100 δισ. ευρώ, λόγω πραγματικών αξιών, και φορολογήθηκε στο 5% λόγω της διαφοράς των αντικειμενικών αξιών που είναι μικρότερες από τις πραγματικές αγορές, υπάρχουν 50 δισ. ευρώ που ποτέ δεν εισέπραξε το ελληνικό Δημόσιο από τις μεταβιβάσεις κάθε είδους και τις υπεραξίες. Για να καταλάβουμε τι έχουμε να αντιμετωπίσουμε». 

Πράγματι καταλαβαίνουμε τι κινδυνεύουμε να αντιμετωπίσουμε. Πριν σχηματισθούν ουρές για τις φυλακές ζητώ από την κυβέρνηση να κατανοήσει πού οδηγεί τα πράγματα και να εγκαταλείψει τις σοσιαλιστικές ιδεοληψίες της περιορίζοντας τον ΦΜΑΠ σε 0,2% κατ’ ανώτατο όριο και το χαράτσι μέσω ΔΕΗ σε 2 ευρώ κατ’ ανώτατο όριο. Θα πρέπει επίσης να θεσπίσει τον κανόνα ότι ο φόρος κατοχής ακίνητης περιουσίας προστιθέμενος στον φόρο εισοδήματος δεν πρέπει να ξεπερνά το 50% του δηλούμενου εισοδήματος.

Θα μειωθούν τα έσοδα! Ναι, όχι όμως όσο υποδηλώνει η μείωση των συντελεστών. Για άλλη μια φορά καλώ την κυβέρνηση να κόψει κάθε μη αναγκαία κρατική δαπάνη (με απολύσεις πλεονάζοντος προσωπικού) ώστε να υπερκαλυφθεί όποια απώλεια προκύψει από τη μείωση των συντελεστών. Η μείωση των συντελεστών φορολόγησης της ακίνητης περιουσίας κατά 90% θα ενισχύσει την οικοδομική δραστηριότητα και θα εκτινάξει τις αξίες, με πρώτο ωφελούμενο το ίδιο το Δημόσιο που είναι ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης ακινήτων στην Ελλάδα.

* Ο κ. Στέφανος Μάνος είναι πρόεδρος της Δράσης.

kathimerini.gr