20 ερωτήσεις και απαντήσεις για τα αυθαίρετα

Κυριακή 31 Ιουλίου 2011

20 ερωτήσεις και απαντήσεις για τα αυθαίρετα

Σημαντικά έσοδα της τάξης των 700 εκατομμυρίων ευρώ προσδοκά ότι θα εισπράξει η κυβέρνηση ως το τέλος του χρόνου από την ένταξη στη ρύθμιση δεκάδων χιλιάδων από τους 1 εκατομμύριο περίπου ιδιοκτήτες αυθαιρέτων, που εκτιμάται ότι υπάρχουν στη χώρα.
Εξάλλου, προκειμένου να αποφευχθεί η δημιουργία νέας γενιάς αυθαιρέτων, προβλέπεται ότι από 1 Iανουαρίου 2012 όλα τα ακίνητα δεν θα μπορούν να μεταβιβάζονται χωρίς υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη και δήλωση μηχανικού που θα βεβαιώνει ότι δεν υπάρχει αυθαίρετη κατασκευή στο ακίνητο και δεν έχουν εγκατασταθεί χρήσεις χωρίς άδεια. Aκόμη, από εδώ και στο εξής, ψευδείς ή ανακριβείς βεβαιώσεις από όσους εμπλέκονται σε μία δικαιοπραξία (συμβολαιογράφοι, δικηγόροι, μεσίτες, υποθηκοφύλακες κ.λπ.) επισύρουν αυστηρές ποινές. Για τους μηχανικούς προβλέπεται μέχρι και αφαίρεση της άδειας άσκησης επαγγέλματος.


Το σχετικό νομοσχέδιο αναμένεται να έχει ψηφιστεί έως τις 28 Αυγούστου και από τον Σεπτέμβριο θα αρχίσει η υποβολή αιτήσεων. Τι προβλέπεται, όμως, για τις διαδικασίες και τα πρόστιμα που θα κληθούν να πληρώσουν οι ιδιοκτήτες;


1. Ποιοι εντάσσονται στη ρύθμιση;

Στη ρύθμιση μπορούν να ενταχθούν όσοι έχτισαν αυθαίρετο έως τις 28 Απριλίου 2010, όταν και τέθηκε σε ισχύ η ρύθμιση για την τακτοποίηση των ημιυπαίθριων. Τα αυθαίρετα έχουν ανεγερθεί καθ’ υπέρβαση είτε της οικοδομικής άδειας είτε των όρων ή περιορισμών δόμησης του ακινήτου είτε χωρίς οικοδομική άδεια, εφόσον η χρήση τους δεν απαγορεύεται από τις πολεοδομικές διατάξεις για τις χρήσεις γης που ισχύουν στην περιοχή του ακινήτου.
Εξαιρούνται της ρύθμισης αυθαίρετα, που βρίσκονται σε εγκεκριμένο κοινόχρηστο χώρο της πόλης, σε δημόσιο κτήμα, σε δασική ή αναδασωτέα έκταση, στον αιγιαλό ή ζώνη παραλίας, σε κηρυγμένο αρχαιολογικό ή ιστορικό χώρο, στον οποίο απαγορεύεται η ιδιωτική δόμηση ή σε παραδοσιακό οικισμό, σε παραδοσιακό οικισμό ή σε κηρυγμένο ως διατηρητέο κτίριο, σε ρέμα ή σε βιότοπο.


2. Ημιυπαίθριοι διαμερισμάτων, που δεν εντάχθηκαν στη ρύθμιση, μπορούν να μπουν σε αυτόν τον
νόμο;

Οταν τρέχουν δύο ρυθμίσεις παράλληλα, δεν μπορεί να συγχέονται δύο νόμοι, οπότε οι ημιυπαίθριοι πρέπει να ενταχθούν στον αντίστοιχο Νόμο 3843/2010.


3. Τι γίνεται με τις αυθαίρετες επαγγελματικές εγκαταστάσεις;

Στην περίπτωση που η αυθαίρετη κατασκευή ή η αυθαίρετη χρήση αφορά κτίριο, που χρησιμοποιείται και λειτουργεί ως βιομηχανική, βιοτεχνική εγκατάσταση, ξενοδοχείο, αποθήκη ή άλλη παραγωγική μονάδα, εφόσον έχει υπαχθεί σε ειδικές διατάξεις, που επιτρέπουν τη λειτουργία του μετά την καταβολή προστίμου ή άλλου τέλους ή εισφοράς, το ειδικό πρόστιμο διατήρησης της νέας ρύθμισης καταβάλλεται μειωμένο κατά το ποσό του προστίμου ή τέλους ή εισφοράς, που έχει καταβληθεί σε εφαρμογή των διατάξεων αυτών.


4. Πώς θα διαπιστώνεται το έτος ανέγερσης του αυθαιρέτου;

Εφόσον υπάρχει οικοδομική άδεια, με βάση την ημερομηνία έκδοσής της. Στα αυθαίρετα χωρίς άδεια, με βάση την ένταξή τους σε παλαιότερους νόμους ή, αν δεν έχουν ενταχθεί ως τώρα, με υπεύθυνη δήλωση του ιδιοκτήτη. Τα στοιχεία θα μπορούν να ελεγχθούν μέσω αεροφωτογραφιών, αλλά μένει να διευκρινιστεί από το υπουργείο αν θα χρησιμοποιηθούν τελικά.


5. Ποιες είναι οι προθεσμίες για την υποβολή αίτησης και πού θα κατατεθεί;

Από τον Σεπτέμβριο, που θα τεθεί σε ισχύ ο νόμος, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2011. Θεωρείται βέβαιο, πάντως, ότι θα δοθεί παράταση, όπως συνέβη και στην περίπτωση της ρύθμισης για τους ημιυπαίθριους. Οι αιτήσεις θα κατατίθενται είτε απευθείας είτε με συστημένη επιστολή στις αρμόδιες πολεοδομικές υπηρεσίες ή στα ΚΕΠ των δήμων, όπου βρίσκονται τα ακίνητα.


6. Ποια είναι τα απαραίτητα δικαιολογητικά;

- Aίτηση

- Yπεύθυνη δήλωση με τα ατομικά στοιχεία, ΑΦM, ΔOY φορολογίας του ιδιοκτήτη, αριθμό και έτος της οικοδομικής άδειας όπου υπάρχει, εμβαδόν και χρήση της κατασκευής, ημερομηνία ολοκλήρωσης της κατασκευής ή εγκατάστασης της χρήσης σε αυτό, καθώς και εάν πρόκειται για ακίνητο κύριας και μοναδικής κατοικίας, πρώτης κατοικίας, άλλης κατοικίας ή ακίνητο άλλης χρήσης. Αν δεν έχει εκδοθεί οικοδομική άδεια ή αυτή δεν είναι δυνατό να βρεθεί, επισυνάπτονται όλα τα στοιχεία πλην του στελέχους, που αποτυπώνουν την κατάσταση του ακινήτου.

- Τεχνική έκθεση από αρμόδιο μηχανικό. Eπιπλέον, υποβάλλεται απόσπασμα ρυμοτομικού ή απόσπασμα χάρτη με προσδιορισμό της θέσης του ακινήτου σε εξαρτημένο τοπογραφικό διάγραμμα, φύλλο καταγραφής αυθαίρετης κατασκευής, δήλωση αρμόδιου μηχανικού περί στατικής επάρκειας, η οποία θα βασίζεται σε ταχύ οπτικό έλεγχο, που στην περίπτωση κτιρίων χωρίς άδεια θα δηλώνει την ύπαρξη ή μη φέροντα οργανισμού, καθώς και τυχόν εμφανείς βλάβες του.

- Παράβολο/αποδεικτικό είσπραξης υπέρ του ελληνικού Δημοσίου.

- Eντυπο υπολογισμού του ειδικού προστίμου της δηλούμενης κατασκευής.


7. Πόσο κοστίζει το παράβολο;

Το ύψος του παραβόλου έχει καθοριστεί σε 500 ευρώ για κατασκευή/χρήση μέχρι 75 τ.μ ή για κτίριο κύριας και μοναδικής κατοικίας μέχρι 120 τ. μ., 1.000 ευρώ για κτίριο/χρήση μέχρι 1.000 τ. μ. και 2.000 ευρώ για κτίριο/χρήση μεγαλύτερη των 1.000 τ.μ. Το παράβολο δεν επιστρέφεται, αλλά συμψηφίζεται με το πρόστιμο.


8. Οι αμοιβές των μηχανικών πώς θα οριστούν;

Στη χώρα μας από τις αρχές Ιουλίου, ο προσδιορισμός του ύψους των αμοιβών, καθώς και των ελάχιστων αμοιβών έχει καταργηθεί.


9. Πώς υπολογίζεται το πρόστιμο;

Tο πρόστιμο για τις αυθαίρετες κατοικίες υπολογίζεται, πολλαπλασιάζοντας τα τετραγωνικά της υπέρβασης δόμησης επί τον συντελεστή 15% επί της τιμής ζώνης του ακινήτου και επί του συντελεστή που δίνεται για κάθε είδος πολεοδομικής παράβασης. Για τους αυθαίρετους επαγγελματικούς χώρους το πρόστιμο υπολογίζεται, πολλαπλασιάζοντας τα τετραγωνικά της υπέρβασης δόμησης επί της τιμής ζώνης επί το ποσοστό κατηγορίας του εμβαδού.


10. Πώς έχουν οριστεί οι συντελεστές παρανομίας;

Οι συντελεστές εξαρτώνται από την κατηγορία και το είδος του αυθαιρέτου. Ετσι, π.χ., όταν πρόκειται για μοναδική και κύρια κατοικία είναι 0,5, ενώ για άλλο κτίριο χωρίς οικοδομική άδεια φτάνει στο 3. Οταν υπάρχει υπέρβαση δόμησης κατά ποσοστό μικρότερο του 20% του επιτρεπομένου είναι 1,2 και αν υπερβαίνει το 20% είναι στο 1,5. Μένει να διευκρινιστεί αν η υπέρβαση θα υπολογίζεται στο σύνολο του συντελεστή δόμησης ή ανά όροφο του κτιρίου. Επίσης, διευκρίνιση απαιτείται και για τις περιπτώσεις αλλαγής χρήσης, καθώς ενδέχεται κάποιες περιπτώσεις να υπάγονται στον νόμο για τους ημιυπαίθριους.


11. Στις περιοχές που δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης;

Αν δεν έχει καθοριστεί τιμή ζώνης σύμφωνα με το σύστημα των αντικειμενικών αξιών του υπουργείου Οικονομικών στην περιοχή του ακινήτου, καθώς και στις περιοχές εκτός σχεδίου πόλης και εκτός ορίων οικισμών, για τον υπολογισμό της αξίας των κτισμάτων λαμβάνεται υπόψη η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στον δήμο και εάν δεν έχει καθοριστεί σε αυτόν, η ελάχιστη τιμή ζώνης που ισχύει στην περιφερειακή ενότητα, όπου βρίσκεται το ακίνητο.


12. Εχει οριστικοποιηθεί ο τρόπος υπολογισμού των προστίμων;

Θα οριστικοποιηθεί τις επόμενες ημέρες, με τη συνδρομή ομάδας εργασίας ειδικών, που θα εξειδικεύσει τις προτάσεις.


13. Πώς πληρώνεται το πρόστιμο;

Tο πρόστιμο καταβάλλεται εντός 24 μηνών για τα ακίνητα κατοικίας και εντός 36 μηνών για τα ακίνητα άλλης χρήσης από την έναρξη ισχύος του νόμου, ολόκληρη ή τμηματικά σε 8 και 14 ισόποσες δόσεις αντίστοιχα, εκ των οποίων η πρώτη δόση καταβάλλεται εντός προθεσμίας 8 μηνών από την έναρξη ισχύος του νόμου. Σε περίπτωση εφάπαξ καταβολής, κατά τον χρόνο καταβολής της πρώτης δόσης παρέχεται έκπτωση 20%. Σε περίπτωση καθυστέρησης καταβολής των δόσεων επιβάλλεται προσαύξηση 1% για κάθε μήνα καθυστέρησης. Eπιτρέπεται η σύνδεση των κτιρίων αυτών με τα δίκτυα κοινής ωφέλειας μετά την καταβολή τουλάχιστον της πρώτης δόσης του ενιαίου ειδικού προστίμου.


14. Υπάρχουν ειδικές περιπτώσεις;

Eιδικά για περιπτώσεις που η υπέρβαση της οικοδομικής άδειας είναι έως 20 τ.μ. και εφόσον το μέγεθος αυτό δεν υπερβαίνει το 20% της επιτρεπόμενης επιφάνειας καθώς και για υπέρβαση ύψους έως 20% το πρόστιμο ορίζεται σε 1.500 ευρώ για εκτός σχεδίου περιοχές, σε 2.000 ευρώ για εντός σχεδίου με τιμή ζώνης έως 2.000 ευρώ και σε περιοχές με μεγαλύτερη τιμή ζώνης το πρόστιμο είναι 3.000 ευρώ.
Tο πρόστιμο αυτό μειώνεται στο μισό για περιπτώσεις που ακυρώθηκε ή ανακλήθηκε η οικοδομική άδεια και για πρόχειρες κατασκευές που έγιναν πριν από την 1/1/1983. Γι' αυτές τις περιπτώσεις το πρόστιμο καταβάλλεται εφάπαξ, χωρίς έκπτωση και μέχρι 31.12.2011. Σε περίπτωση παρέλευσης της προθεσμίας το ποσό του ενιαίου ειδικού προστίμου προσαυξάνεται σε ποσοστό 3% για κάθε μήνα καθυστέρησης.


15. Τι γίνεται με τις ασφαλιστικές εισφορές και άλλους φόρους;

Για τα ακίνητα που θα ενταχθούν στη νέα ρύθμιση δεν θα οφείλονται αναδρομικά ασφαλιστικές εισφορές και οποιοσδήποτε φόρος, καθώς και οποιασδήποτε μορφής τέλη και πρόστιμα. Τυχόν ήδη καταβληθέντες φόροι, τέλη και πρόστιμα δεν αναζητούνται.


16. Πώς τακτοποιούνται τα αυθαίρετα;

Mε την ένταξη στη ρύθμιση απαλλάσσονται από την κατεδάφιση και αποκτούν παράλληλα τη δυνατότητα μεταβίβασης.
Για 40 χρόνια σε περιοχές εντός σχεδίου πόλεως ή εντός ορίων οικισμών, καθώς και στις περιπτώσεις που το αυθαίρετο κτίσμα, ανεξάρτητα από τη θέση που βρίσκεται, συνιστά κύρια και μοναδική κατοικία και εφόσον ο ιδιοκτήτης ή ο σύζυγος ή οποιοδήποτε από τα ανήλικα τέκνα αυτού δεν έχει δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας ή οίκησης σε κατοικία ή σε ιδανικό μερίδιο αυτής που πληροί τις στεγαστικές ανάγκες της οικογένειάς του ή δικαίωμα πλήρους κυριότητας σε οικόπεδο οικοδομήσιμο ή σε ιδανικό μερίδιο οικοπέδου στο οποίο αντιστοιχεί εμβαδόν κτίσματος που πληροί τις στεγαστικές του ανάγκες και βρίσκονται σε δημοτικό ή κοινοτικό διαμέρισμα με πληθυσμό άνω των τριών χιλιάδων.
Για 20 χρόνια σε περιοχές εκτός σχεδίου πόλεως ή εκτός ορίων οικισμών, ενώ εάν ολοκληρωθεί ο πολεοδομικός σχεδιασμός και ο καθορισμός χρήσεων γης και όρων και περιορισμών δόμησης της περιοχής και το διατηρούμενο κτίσμα εντάσσεται σε αυτόν, διατηρείται για επιπλέον 20 χρόνια.


17. Αν κάποιοι δεν υποβάλουν αίτηση;

Oσοι δεν ενταχθούν στη ρύθμιση και δεν πληρώσουν το ενιαίο πρόστιμο ή όσοι υποβάλουν ψευδή στοιχεία, αν εντοπισθούν μετά τους ελέγχους που θα γίνουν ή ύστερα από καταγγελία, θα πληρώσουν πρόστιμο ανέγερσης ίσο με το 30% επί της αντικειμενικής αξίας του ακινήτου και ετήσιο πρόστιμο διατήρησης ίσο με το 5% επί της αντικειμενικής αξίας, για κάθε έτος μέχρι την κατεδάφισή του. Επίσης, θεσμοθετείται Eιδική Yπηρεσία Kατεδαφίσεων, η οποία θα έχει αρμοδιότητα να εντοπίζει και να ελέγχει τα αυθαίρετα, την έκδοση και εκτέλεση πράξεων κατεδάφισης και τη μέριμνα για ορθή διάθεση των οικοδομικών αποβλήτων (μπάζων) και την αποκατάσταση. H υπηρεσία θα έχει στη διάθεσή της και μηχανικά μέσα ή τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσει ιδιώτες για τις κατεδαφίσεις.


18. Οσοι είχαν ενταχθεί σε παλαιότερη ρύθμιση, μπορούν να ενταχθούν στη νέα;

Ολα τα προ του 1955 κτίρια θεωρούνται νομίμως υφιστάμενα. Οσοι εντάχθηκαν στη ρύθμιση Τρίτση του 1983 και υπέβαλαν και για τις δύο φάσεις Α' και Β', σύμφωνα με το ΓΟΚ δεν υπάρχει λόγος να υπαχθούν στην παρούσα ρύθμιση και είναι κατά κανόνα καταγραμμένοι από τα αρμόδια πολεοδομικά γραφεία. Τα αυθαίρετα μετά το 1955 και προ του 1983 τα οποία δεν εντάχθηκαν στη ρύθμιση Τρίτση και στις 2 φάσεις, πρέπει να ενταχθούν στην παρούσα. Εφόσον προκύπτει από την περιουσιακή κατάσταση του ιδιοκτήτη (Ε9) ότι ανήκουν σε αυτό το χρονικό διάστημα, τότε το πρόστιμο μειώνεται σημαντικά.


19. Τι συμβαίνει αν κάποιος πληρώνει ήδη πρόστιμα, γιατί έχει κριθεί αυθαίρετος παλαιότερα;

Εντάσσεται στη ρύθμιση και σταματά να πληρώνει το παλαιό πρόστιμο. Συνήθως, τα καταβληθέντα πρόστιμα δεν αναζητούνται, λόγω όμως του υπερβολικού ύψους τους, θα διευκρινιστεί τις επόμενες μέρες, αν στην παρούσα ρύθμιση θα συμψηφίζονται με τα νέα πρόστιμα.


20. Τι θα γίνει με περιπτώσεις αυθαιρέτων που βρίσκονται στα δικαστήρια;

Δικογραφίες που αφορούν αδικήματα, με τις περί αυθαιρέτων διατάξεις, εφόσον επ’ αυτών δεν έχει εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση, τίθενται στο αρχείο με πράξη του αρμόδιου οργάνου ύστερα από αίτηση του ενδιαφερομένου και βεβαίωση της αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας ότι η αυθαίρετη κατασκευή δηλώθηκε και εξοφλήθηκε το ειδικό πρόστιμο κατά τις διατάξεις της νέας ρύθμισης.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου