Nέα από την Κύπρο

Η αγορά ακινήτων «βαριανασαίνει»

Την ώρα που η αγορά είναι στεγνή από ρευστό άμεσες είναι οι επιπτώσεις της κρίσης και στην αγορά ακινήτων. Η ύφεση στο real estate δεν αποτελεί είδηση αλλά τα δεδομένα που υπάρχουν σήμερα έχουν οδηγήσει σήμερα σε μηδενικές πράξεις αγοραπωλησιών. Ο νέος φορολογικός νόμος για απόκτηση πρώτης κατοικίας που τέθηκε σε εφαρμογή από την 1η Νοεμβρίου αλλά και η συζήτηση των τελευταίων εβδομάδων για κατάργηση των μεταβιβαστικών τελών για έξι μήνες, καθιστούν αβέβαια τα δεδομένα οδηγώντας τους επίδοξους αγοραστές να τηρούν στάση αναμονής.

Ο Σύνδεσμος Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών αναμένει με μεγάλη αγωνία να δει ποιο θα είναι τελικά το ενιαίο φορολογικό σχέδιο που θα παρουσιάσει το Υπουργείο Οικονομικών, την ώρα μάλιστα που το νομοσχέδιο για κατάργηση τω μεταβιβαστικών τελών δεν έχει ακόμη ψηφισθεί σε νόμο. Τονίζεται ακόμη πως έστω και αυτό το μέτρο δύναται να δώσει κάποιες ανάσες στην ασθμαίνουσα αγορά ακινήτων.

Μεγάλο στοίχημα τόσο για την οικονομία ευρύτερα όσο και για την αγορά ακινήτων, η οποία αποτελεί σημαντικό κομμάτι του ΑΕΠ της Κύπρου, είναι το 2012, το οποίο ωστόσο με τα σημερινά δεδομένα δεν προβάλλει και με τους καλύτερους οιωνούς. Οι τράπεζες πιέζουν για αποπληρωμή των δανείων που έδωσαν σε προηγούμενα έτη, την ίδια στιγμή που με δυσκολία πλέον θα δοθούν δάνεια σε επιχειρήσεις για νέα έργα. Με αυτά τα δεδομένα υπόψη η αγορά ακινήτων εισέρχεται σε μια νέα περίοδο ύφεσης, η οποία μπορεί να βελτιωθεί μέσω κινήτρων που θα προσφερθούν από την πολιτεία.

Ακίνητα και εξασφαλίσεις τραπεζών

Μετά το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων, το πρόβλημα ρευστότητας των κυπριακών τραπεζών οι οποίες ήταν εκτεθειμένες επιδεινώθηκε. Γι’ αυτό και αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους ώστε να εξασφαλίσουν τη βιωσιμότητά τους, σε μια στιγμή όπου η άντληση φθηνής ρευστότητας από τις ξένες αγορές είναι απαγορευτική λόγω των συνεχόμενων υποβαθμίσεων της Κυπριακής Οικονομίας.

Πέραν από τα κεφάλαια που απαιτούνται άμεσα για ενίσχυση των κεφαλαίων τους λόγω του «κουρέματος», η περεταίρω επιδείνωση της οικονομίας αυξάνει καθημερινά τη λίστα με αυτούς που δεν μπορούν να πληρώνουν τις δόσεις τους, με αποτέλεσμα να αυξάνονται τα μη εξυπηρετούντα δάνεια και ταυτόχρονα οι ανάγκες των τραπεζών για περεταίρω κεφαλαιοποίηση.

Εφόσον οι εξασφαλίσεις των τραπεζών είναι τα ακίνητα, κρίνεται απαραίτητο να προστατευθούν ή να ενισχυθούν όσο γίνεται, ούτος ώστε να θωρακιστεί το ήδη καταπονημένο λόγω ρευστότητα τραπεζικό σύστημα.

Γιατί το λέμε αυτό; Ο λόγος είναι απλούστατος. Αν συνεχιστεί η καθοδική πορεία την οποία ακολουθεί ο κλάδος των ακινήτων με τις μηδενικές πωλήσεις και τη μείωση των τιμών, τότε οι τράπεζες θα έχουν υποθηκευμένα ακίνητα σε χαμηλότερες αξίες, δηλαδή μη εξασφαλισμένα δάνεια, και με πιθανή επιδείνωση των μη εξυπηρετούντων δάνειων θα πρέπει να αναζητήσουν επιπρόσθετα κεφάλαια ώστε να κλείσουν τρύπες που σε αυτή την περίπτωση θα είναι πολύ μεγαλύτερα από αυτά που χρειάζονται, μετά το «κούρεμα» των ελληνικών ομολόγων.

Ο δρόμος που πρέπει να βαδίσουμε αποτελεί μονόδρομο. Να διασφαλιστεί ο τομέας των ακινήτων για θωρακιστούν οι τράπεζες και κατ’ επέκταση η κυπριακή οικονομία.

Το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου, ασχέτως αν πωλούνται ή όχι τα ακίνητα, στηρίζεται στις τιμές τους. Αυτή τη στιγμή η στασιμότητα που παρατηρείται στον τομέα των ακινήτων με τη μείωση των τιμών, δημιουργεί σοβαρές επιπτώσεις στις τράπεζες που έχουν στην πλειοψηφία τους υποθηκευμένα ακίνητα.

Τι πρέπει να γίνει; Πρέπει να ληφθούν μέτρα ώστε να συγκρατηθεί η κατρακύλα του κλάδου και να επέλθει σταθεροποίηση. Αυτό φυσικά είναι το πρώτο σημείο. Γιατί υπάρχει και δεύτερο εξίσου σημαντικό.

Για να θεωρείται ότι προσφέρει εξασφάλιση ένα ακίνητο πρέπει να μπορείς να το πωλήσεις σε εύλογο χρονικό διάστημα. Γιατί έστω και αξία να έχει ένα ακίνητο, εφόσον δεν μπορείς να το πωλήσεις, τότε είναι δώρο άδωρο.

Πρέπει, λοιπόν, να επικεντρώσουμε τις προσπάθειές μας σε δύο σημεία:

Πρώτα στο ύψος των τιμών και έπειτα στην κινητικότητα της αγοράς, δηλαδή στο πόσο βάθος έχει η αγορά των ακινήτων και πόσο εύκολα μπορεί ένα ακίνητο να πωληθεί.

Πριν από δυο χρόνια, για παράδειγμα, ένα δυάρι σε μια λογική τιμή πωλούνταν με σχετικά εύκολο τρόπο. Σήμερα, σίγουρα ακόμα και με καλύτερη τιμή πώλησης είναι δύσκολο, αν όχι αδύνατο να πωληθεί.

Είναι εδώ που παρουσιάζεται το πρόβλημα, γιατί αν είναι υποθηκευμένο και δεν μπορεί να πωληθεί, τότε η τράπεζα δεν έχει την εξασφάλιση που θα επιθυμούσε.

Πρόβλημα υπάρχει φυσικά και με το χρόνο που απαιτείται για να εκποιηθεί ένα ακίνητο. Αν θέλει μια τράπεζα να πωλήσει ένα ακίνητο, το λογικό θα ήταν να μπορέσει να το κάνει αυτό σ’ ένα χρονικό πλαίσιο έξι μηνών. Όμως σήμερα με βάση τα όσα ισχύουν στην Κύπρο, ούτε σε έξι χρόνια δεν μπορεί να το πωλήσει. Κατά συνέπεια, το συγκεκριμένο ακίνητο μένει εκτός αγοράς και είναι πολλά τα ακίνητα που ανήκουν σε αυτή την κατηγορία.

Αυτά είναι, δυστυχώς, τα δεδομένα, που πρέπει τάχιστα να ληφθούν υπόψη, να μελετηθούν και να παρθούν ανάλογες αποφάσεις, αν θέλουμε να αισιοδοξούμε για το μέλλον. Ευκαιρίες υπάρχουν αλλά το θέμα είναι το ποιος έχει τα χρήματα να εκμεταλλευτεί αυτές τις ευκαιρίες.

sigmalive.com