Σε μια περίοδο κατά την οποία μειώνεται δραστικά το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και τα δημόσια έργα σπανίζουν, με συνέπεια ο κατασκευαστικός και ευρύτερα ο τεχνικός κόσμος να βιώνει άθλιες συνθήκες, το να συζητά κανείς για το θέμα της ετεροδοσοληψίας μοιάζει άτοπο. Κάθε άλλο. Εξαιτίας της διαφθοράς, με κύρια έκφρασή της την ετεροδοσοληψία (δωροδοκία ή κοινώς «λάδωμα»), η ελληνική κοινωνία, διαχρονικά, πληρώνει ακριβότερα τουλάχιστον κατά 25% τις δημόσιες υπηρεσίες, προμήθειες και προπαντός τα δημόσια έργα, επισημάνθηκε κατά τη διάρκεια της Ημερίδας που οργάνωσε χτες στο Μέγαρο Μουσικής η Συντονιστική Επιτροπή των Εργοληπτικών Οργανώσεων (ΠΕΔΜΕΔΕ, ΠΕΔΜΗΕΔΕ, ΠΕΣΕΔΕ, ΣΑΤΕ και ΣΤΕΑΤ), με βασικό ομιλητή τον ομότιμο καθηγητή του ΕΜΠ Θεοδόση Τάσιο, ο οποίος διακήρυξε ότι η εκδήλωση αυτή ήταν απολύτως επίκαιρη, καθώς αποσκοπεί στο ξεπέρασμα της κρίσης μέσω της εξοικονόμησης των τεράστιων δαπανών που διαρρέουν στο Πανεθνικό έγκλημα της ετεροδοσοληψίας. Με άλλα λόγια, ήταν μια συζήτηση για την ανάπτυξη.
«Ως σήμερα το μοντέλο ανάπτυξης επέβαλε έναν χαλαρό μηχανισμό στην παραγωγή δημοσίων έργων» υπογράμμισε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Χρήστος Σπίρτζης. «Έναν μηχανισμό που ήθελε δημόσιες υπηρεσίες αδύναμες, ώστε να μην μπορούν να αντισταθούν στις επιλογές της εκάστοτε πολιτικής ηγεσίας. Έναν μηχανισμό που ήθελε τον εργολήπτη και δαιμόνιο νεωτεριστή να βαδίζει στα κενά του νόμου, να αναζητά τα αδύναμα σημεία του συστήματος για να κάνει τη ...δουλειά του» πρόσθεσε.Σύσσωμοι οι πρόεδροι των πέντε εργοληπτικών οργανώσεων αποκήρυξαν το φαινόμενο της ετεροδοσοληψίας και υποβάλλουν συγκεκριμένες προτάσεις για εξάλειψη του φαινομένου, έτσι ώστε να οδηγηθούμε σε αποτελεσματικότερη χρήση και κατανομή των περιορισμένων Δημόσιων πόρων, αλλά και για να ενισχυθεί ο υγιής ανταγωνισμός.
Η ετεροδοσοληψία συντελεί
- Στην μείωση της επιχειρηματικότητας υγειών παραγόντων, λόγω στρέβλωσης των συνθηκών λειτουργίας της αγοράς.
- Σε επιπλέον κόστος που προκύπτει από την ενδεχόμενη περιττή διόγκωση του έργου, εξαιτίας της συναλλαγής.
- Σε διαφυγόν κέρδος τη δημοσίου, εξαιτίας των καθυστερήσεων περατώσεως στην έναρξη εκμετάλλευσης του έργου.
- Σε κόστος συντηρήσεων επισκευών και δυσλειτουργιών, εξαιτίας της κακής τελικής ποιότητας του έργου.
Σύσσωμες οι διοικήσεις των Εργοληπτικών οργανώσεων αποκηρύσσουν το φαινόμενο της ετεροδοσοληψίας αφού έχουν συνειδητοποιήσει ότι η διαφθορά συντελεί στη χειροτέρευση: των όρων επιχειρηματικής δράσης και παραγωγικότητας των εταιριών, της αποδοτικότητας των επενδυμένων κεφαλαίων στις τεχνικές εταιρίες, τη νόθευση του υγιούς ανταγωνισμού και οπωσδήποτε του ανταγωνισμού με τις αλλοδαπές τεχνικές εταιρείες.οι Εργοληπτικές οργανώσεις δεν περιορίζονται στις διαπιστώσεις. Καταθέτουν και τις προτάσεις τους, όπως:
- Θεσμική θωράκιση του συστήματος μελέτης και παραγωγής δημοσίων τεχνικών έργων μέσω: της ουσιαστικοποίησης της επίβλεψης της σύνταξης σύγχρονων προδιαγραφών τευχών δημοπράτησης, της υιοθέτησης επιστημονικού συστήματος της τιμολόγησης των έργων, της εξυγίανσης του κλάδου, της απλοποίησης του πολυδαίδαλου νομοθετικού πλαισίου, της απλούστευσης, παράλληλα με την ουσιαστικοποίηση, των ελεγκτικών διαδικασιών και του περιορισμού της γραφειοκρατίας.
- Καθιέρωση της διαφάνειας όλων των συμβάσεων εκτέλεσης δημοσίων έργων μέσω του διαδικτύου (δελτίο ταυτότητας έργου).
- Άμεση κατάργηση των απευθείας αναθέσεων έργων, ή της ανάθεσης μέσω προσκλήσεων σε περιορισμένο αριθμό εργοληπτών και του συστήματος Μελέτης – Κατασκευής.
- Άμεση κατάργηση των ειδικών φωτογραφικών όρων, κ.α.
O πρόεδρος της ΠΕΣΕΔΕ Κώστας σαββίδης υπογράμμισε ότι στον πολιτικό βίο η διαφθορά δημιουργεί σοβαρό πλήγμα, ενώ η υπερκοστολόγηση παροχής υπηρεσιών επιφέρει σε βάθος χρόνου κρατικά ελλείμματα τα οποία στη συνέχεια καλούνται να πληρώσουν οι φορολογούμενοι πολίτες. ο πρόεδρος της ΠΕΔΜΕΔΕ Γιώργος ρωμοσιός υπογράμμισε ότι το φαινόμενο είναι διεθνές και έχει απασχολήσει τις ευρωπαϊκές οργανώσεις των κατασκευαστών. σε πόρισμα της ειδικής ομάδας εργασίας, την «Ethics», τονίζεται ως απαραίτητη η κάλυψη νομικών κενών που επιτρέπουν ή και ενθαρρύνουν ανήθικες συμπεριφορές. Τέλος, επανάλαβε την πρότασή του για πλήρη ιδιωτικοποίηση της παραγωγής δημοσίων έργων, συμπεριλαμβανομένης και της επίβλεψης από πιστοποιημένους ιδιώτες.
Ο καθηγητής Θ. Π. Τάσιος
Ξεκίνησε την ομιλία του με ευρεία αναφορά στο (παγκόσμιο άλλωστε και ιστορικά) φαινόμενο του «λαδώματος», υπογραμμίζοντας τις παράλληλες αναπτυξιακές στρεβλώσεις τις οποίες συνεπάγεται. Με το κατέβασμα της ποιότητας (άρα αύξηση μελλοντικού κόστους) – με τις καθυστερήσεις παράδοσης του προϊόντος (διαφυγόν κέρδος εκμετάλλευσης) - με την αποθάρρυνση της υγιούς επιχειρηματικότητας (αποτελμάτωση ανάπτυξης) - με την αντίστοιχη φοροδιαφυγή - με την ευρύτερη ατμόσφαιρα ανηθικότητας που τροφοδοτεί. ανέλυσε, κατόπιν, το ειδικότερο πρόβλημα της ετεροδοσοληψίας στα δημόσια έργα, των οποίων η εκ φύσεως μακρά, ασαφής και περίπλοκη και μη βιομηχανική διαδικασία παραγωγής, αυξάνει τις πιθανότητες της παράνομης συναλλαγής. Προχώρησε στις ειδικότερες συνθήκες που ευνοούν το άθλιο αυτό φαινόμενο και ενθύμισε τα μέτρα που απαιτούνται για την αντιμετώπιση αυτών των συνθηκών. αναφέρθηκε και στις απαραίτητες μετρήσεις του φαινομένου, ώστε κοινωνιολόγοι και τα κόμματα να καταδεχθούν να ασχοληθούν συστηματικά με το εθνικό αυτό πρόβλημα και τις τεράστιες βλάβες που προκαλεί στο λαό. Κατέληξε υπογραμμίζοντας τη τεράστια σημασία της πρωτοβουλίας των Εργοληπτικών οργανώσεων – του πρώτου επαγγέλματος στη χώρα που τόλμησε να διατυπώσει μια συλλογική αποκήρυξη της μάστιγας.
Ο πρόεδρος του ΤΕΕ Χρήστος Σπίρτζης
Επισήμανε ότι για το φαινόμενο όλα τα εμπλεκόμενα μέρη έχουν τις ευθύνες τους ακόμη και το ΤΕΕ, σε ότι αφορά τον Κώδικα δεοντολογίας, τους ελέγχους που δεν έγιναν «εκείνα που όλοι βλέπαμε και δεν κάναμε για τις αστείες ποινές…». Το επάγγελμα του Μηχανικού μετατράπηκε σε εμπόριο μελετών έργων και συνειδήσεων, είπε χαρακτηριστικά, σημειώνοντας, ωστόσο, ότι με μισθούς πείνας δεν βοηθάμε να καταπολεμηθεί, τονίζοντας ότι ο τεχνικός κόσμος θα είναι αυτός που θα κληθεί αργά ή γρήγορα να βγάλει τη χώρα από την κρίση. αναφέρθηκε στις τρεις βασικές πρωτοβουλίες που θα αναλάβει το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος στο αμέσως προσεχώς διάστημα: στον εξορθολογισμός του συστήματος τόσο των δημοσίων όσο και των ίδιωτικών έργων, στην υπεράσπιση της αξιοπρέπειας των μηχανικών και στην σύνταξη ενός αναπτυξιακού σχεδίου στους τομείς του τουρισμού της βιομηχανίας, της ενέργειας, των τηλεποικοινωνιών, του ορυκτού πλούτου των νέων τεχνολογιών και δικτύων.
Οι άλλοι ομιλητές
Ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Υποδομών Μεταφορών και δικτύων Γιάννης οικονομίδης, παραδέχθηκε ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς έχουν συμβάλλει στην αύξηση του φαινομένου και οι πολιτικές ηγεσίες καλούνται να συμβάλλουν στον περιορισμό του προβλήματος. στην κατεύθυνση αυτή κινούνται και οι βελτιώσεις που έχουν γίνει στο θεσμικό πλαίσιο. Ένα δεύτερο βήμα είναι η οργανωτική παρέμβαση με νέο οργανισμό του υπουργείου. σε ότι αφορά την επιτελική ηλεκτρονική παρακολούθηση των έργων, είπε, η βάση των δεδομένων εκσυγχρονίζεται δίνοντας τα απαιτούμενα στατιστικά στοιχεία.
Ο Γενικός Επιθεωρητής δημόσιας διοίκησης Λέανδρος Ρακιτζής υποστήριξε ότι η όποια δωροδοκία και διαφθορά ξεκινά από τις μελέτες των έργων που αφήνουν περιθώρια. Παραδέχθηκε ότι οι κατασταλτικοί μηχανισμοί δεν επαρκούν από πλευρά στελέχωσης για να ελέγξουν όλα τα έργα σεόλα τους στα στάδια.
Ο πρόεδρος της διεθνούς διαφάνειας Ελλάς Κώστας Μπακούρης τόνισε ότι η εκδήλωση στέλνει ένα σήμα υπευθυνότητας στην κοινωνία καθώς η διαφθορά μαστίζει τα έργα και συμβάλει στην εκτίναξη του κόστους τους. σύμφωνα με διεθνή στοιχεία το κόστος αυξάνεται 20% κατά μέσο όρο και αυτά τα χρήματα που χάνονται θα μπορούσαν να επενδυθούν σε άλλα έργα.
Ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης δήμων Ελλάδος Κώστας ασκούνης υπογράμμισε ότι η τοπική αυτοδιοίκηση ως μέρος του πολιτικού συστήματος, εκφράζει την ετοιμότητά της για τη συνεργασία με τον εργοληπτικό κόσμο ώστε να αντιμετωπιστεί η διαφθορά. ανέφερε, δε, ότι οι τεχνικές υπηρεσίες των δήμων αντιμετωπίζουν προβλήματα στελέχωσης.
Ο πρόεδρος του συλλόγου Ελλήνων Μελετητών Κώστας αλεξόπουλος είπε χαρακτηριστικά ότι τα τελευταία χρόνια ο «διαγκωνισμός» αντικατέστησε το «διαγωνισμό». η πολυπλοκότητα του νομοθετικού πλαισίου οδηγεί στις πελατειακές σχέσεις, καθώς επιτρέπει επεμβάσεις στις μελέτες. Τόνισε, τέλος, ότι οι αμοιβές των μελετητών υπόκεινται σε απεριόριστη έκπτωση, μέτρο που αφήνει ανοιχτά πολλά παράθυρα.
Αυτά, μεταξύ άλλων, αναφέρονται στην έκθεση της Τεχνικής Ομάδας που προετοίμασε την Ημερίδα [το πλήρες κείμενο είναι αναρτημένο στις ιστοσελίδες της ΠΕΔΜΕΔΕ (www.pedmede.gr) ΠΕΣΕΔΕ, (www.pesede.gr), του ΣΑΤΕ (www.sate.gr)]
tee.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου