Κωδικοποίηση της Πολεοδομικής Νομοθεσίας, με πρωτοβουλία του ΤΕΕ

Πρόταση κωδικοποίησης της πολεοδομικής νομοθεσίας, με πρωτοβουλία του ΤΕΕ, διατυπώνεται στις θέσεις και προτάσεις που απέστειλε ο πρόεδρος του ΤΕΕ Χρήστος Σπίρτζης προς τη Διαρκή Μόνιμη Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου της Βουλής και προς την πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΚΑ για το νομοσχέδιο του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, που βρίσκεται υπό επεξεργασία στη Βουλή. Το ΤΕΕ παρεμβαίνει διατυπώνοντας προτάσεις και παρατηρήσεις συνολικά για το ΝΟΚ, αλλά και αναλυτικές παρατηρήσεις και προτάσεις με την αναγκαία τεκμηρίωση κατ άρθρο επί του νομοσχεδίου του υπουργείου ΠΕΚΑ. Ειδικότερα το ΤΕΕ προτείνει τη σύσταση ενός ενιαίου και μοναδικού κέντρου κωδικοποίησης νομοθεσίας, με πρωτοβουλία του ΤΕΕ, με αρμοδιότητα την κωδικοποίηση της νομοθεσίας και καταγραφή της σε ηλεκτρονική βάση δεδομένων προσβάσιμη σε κάθε χρήστη, τη γνωμοδότηση και ερμηνεία διατάξεων του παρόντος και την εισήγηση προτάσεων βελτιωτικών διατάξεων, που χρήζουν θεσμοθέτησης.

Επί της αρχής και της φιλοσοφίας του ΝΟΚ, το ΤΕΕ σημειώνει ότι:

Η πολύχρονη εφαρμογή του ισχύοντος ΓΟΚ (27 χρόνια), σε συνδυασμό με το πλήθος των ερμηνευτικών εγκυκλίων και εγγράφων που έχουν εκδοθεί, την έλλειψη κωδικοποίησης της πολεοδομικής νομοθεσίας έχουν καταστήσει πολύπλοκη την εφαρμογή των διατάξεων του και απαιτείται πλέον ένα νέο πλαίσιο Νόμου εμπνευσμένο από τις νέες αντιλήψεις στην κατασκευή των κτιρίων. Ένας νέος ΓΟΚ «εκ του μηδενός» που θα αλλάξει ριζικά τη σημερινή φιλοσοφία στην παραγωγή του δομημένου περιβάλλοντος, τον τρόπο σχεδιασμού και θα διαμορφώσει την οικιστική ανάπτυξη για τις επόμενες δύο δεκαετίες τουλάχιστον.

Ένα πολεοδομικό εργαλείο, σύγχρονο και ξεκάθαρο, που θα ελαχιστοποιεί τις οποιεσδήποτε παρερμηνείες, θα αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι του νέου τρόπου έκδοσης αδειών και ελέγχου των κατασκευών, με καθοριστικό ρόλο στην ένταξη – ενσωμάτωση των κατασκευών στον αναπτυξιακό σχεδιασμό και το πολιτιστικό περιβάλλον μέσω των χωροταξικών και πολεοδομικών μελετών. Ένα ολοκληρωμένο και περιεκτικά απλό κείμενο. χωρίς (ή με τις λιγότερο κατά το δυνατό) ετεροαναφορές σε άλλους Νόμους, που με την ενσωμάτωση του Νέου Κτιριοδομικού Κανονισμού θα ήταν προσαρμοσμένος στις εξελίξεις της επιστήμης και της τεχνολογίας των κατασκευών.

Ένα καινοτόμο πλαίσιο που θα έδινε τη δυνατότητα διαμόρφωσης του ύψους και του χαρακτήρα μιας πολεοδομικής ενότητας με εξειδικευμένους όρους δόμησης που προκύπτουν από τις Πολεοδομικές Μελέτες και τις Μελέτες Αστικού Σχεδιασμού, θα αποσκοπούσε στην αποκατάσταση και τη βελτίωση του υφιστάμενου κτιριακού αποθέματος με στόχο τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και τη μείωση της κατανάλωσης φυσικών πόρων.

Η απουσία όλων αυτών των βασικών αρχών, από το υπό ψήφιση νομοσχέδιο, δεν το καθιστά «Νέο Οικοδομικό Κανονισμό», αλλά ένα κείμενο επικαιροποίησης και τροποποίησης των διατάξεων του ισχύοντος ΓΟΚ (Ν.1577/85), μία εκσυγχρονισμένη εκδοχή του. Με το σχέδιο Νόμου καθιερώνονται κίνητρα στην κατεύθυνση της περιβαλλοντικής αναβάθμισης (άρθρο 10 και άρθρο 25), στη λογική όμως του ανταποδοτικού οφέλους. Γίνεται μια προσπάθεια ένταξης και αποτροπής των αυθαιρεσιών του παρελθόντος (πατάρια, σοφίτες, υπόγεια, αλλαγές χρήσης κλπ) προσεγγίζοντας τα βασικά στοιχεία σχεδιασμού (συντελεστή δόμησης, την κάλυψη, το ύψος, τον όγκο κ.α.), τροποποιώντας αριθμητικά μεγέθη, οριζόντια, χωρίς την επαρκή τεκμηρίωση, που θα έπρεπε να προκύψουν από πολεοδομικές μελέτες και μελέτες αστικού σχεδιασμού.

Είναι ένα σχέδιο Νόμου που βάζει τις αρχές βιοκλιματικού σχεδιασμού (άρθρο 25), σε καλούπι διατηρώντας τις αποστάσεις Δ, την κάλυψη, τον όγκο συνδεδεμένα μεταξύ τους με αριθμητικές σχέσεις και διατηρώντας τη φιλοσοφία του ισχύοντος ΓΟΚ συνεχίζοντας να τιμωρεί και όχι να επιβραβεύει όποιον διατηρεί (κατ’ επιλογή η κατ’ ανάγκη) υφιστάμενο κτίριο ως δείγμα αρχιτεκτονικής κληρονομιάς (άρθρο 6). Γενικά, οι διατάξεις του είναι πολύπλοκες, εκτενείς, με πληθώρα ειδικών περιπτώσεων και περιορισμών, μαθηματικούς τύπους υπολογισμού μεγεθών, χωρίς επίσης να είναι αντιληπτό τι καταργείται και τι όχι (άρθρο 29) με αποτέλεσμα η εφαρμογή του να είναι προβληματική, να απαιτήσει πολλές ερμηνευτικές οδηγίες και να είναι αδύνατη η υλοποίηση των αναμενόμενων αποτελεσμάτων, όπως αυτά καταγράφονται στην αιτιολογική έκθεση. Συμπερασματικά, το υπό ψήφιση νομοσχέδιο, έχρηζε περισσότερης διαβούλευσης και ουσιαστικής συνεργασίας με το ΤΕΕ, στη φάση διαμόρφωσης του σχεδίου, (το αίτημα μας για τη λειτουργία κοινής επιτροπής υλοποιήθηκε μόνο στη περίοδο της διαβούλευσης), ώστε να προέκυπτε ένα ενιαίο, ολοκληρωμένο και καινοτόμο πλαίσιο που θα σηματοδοτούσε την οικιστική ανάπτυξη του μέλλοντος.

tee.gr