Στέγες

Ως κατασκευές οι στέγες χαρακτηρίζονται από επικλινή μη βατά επίπεδα ικανά να απομακρύνουν γρήγορα τα νερά της βροχής και τα χιόνια από της επιφάνειες τους. Το σχήμα τους καθορίζεται από τις τομές των επιπέδων αυτών μεταξύ τους καθώς επίσης και από τον αριθμό αυτών. Τα κεκλιμένα επίπεδα που μπορεί να έχει μια στέγη ορίζουν και την ονομασία της, π.χ. μονοκλινής (μονόριχτη) δικλινής (δίριχτη) τρικλινής (τρίριχτη) τετρακλινής (τετράριχτη) Η κλίση που έχουν τα επίπεδα αυτά εξαρτάται κυρίως από τις κλιματολογικές συνθήκες. Στην Ελλάδα η κλίση 40% που αντιστοιχεί σε γωνία 22°είναι η κυρίαρχη. Με τον όρο στέγη νοείται ο σκελετός και η επικάλυψη μαζί με τη μόνωση.

Για την κατασκευή μιας στέγης είναι απαραίτητη η μελέτη ο σχεδιασμός και η χάραξή της. Το κύριο φέρον δομικό σύστημα της στέγης είναι τα ζευκτά. Πρόκειται για δικτυωτές κατασκευές οι οποίες επαναλαμβάνονται τοποθετημένες παράλληλα ανά τακτά διαστήματα. Πάνω στις κεκλιμένες δοκούς των ζευκτών, εγκαρσίως, τοποθετούνται δοκοί (τεγίδες) έτσι ώστε να δημιουργήσουν την κατάλληλη επιφάνεια για την έδραση της επικάλυψης. Πολλές φορές είναι απαραίτητη η τοποθέτηση επιπλέον δοκών (επιτεγίδες), κάθετα στις τεγίδες, δημιουργώντας πιο πυκνή διάταξη. Πάνω στις τεγίδες ή στις επιτεγίδες μπορεί να εφαρμοστεί μία στρώση σανίδων (πέτσωμα)για την τελική επιφάνεια έδρασης της επικάλυψης. Στις ακμές (σημεία τομής των κεκλιμένων επιπέδων) τοποθετούνται δοκοί που καλούνται ημιζευκτά ή ψευδοζευκτά. Σε σημεία που η συνέχεια των ζευκτών πρέπει να διακοπεί, π.χ. για λόγους επισκεψιμότητας, λαμβάνεται η κατάλληλη μέριμνα με τοποθέτηση εγκάρσιων δοκών.

Μία από τις σημαντικότερες φορτίσεις, για την οποία πρέπει να ληφθεί μέριμνα κατά τη μελέτη και κατασκευή μιας στέγης, είναι ο άνεμος. Παράγοντες οι οποίοι είναι καθοριστικοί για την εντατική κατάσταση η οποία αναπτύσσεται σε μία στέγη λόγω ανέμου είναι αρχικά η έντασή του, η φορά πρόσπτωσης και η κλίση της στέγης. Δημιουργούνται έτσι φαινόμενα όχι μόνο πίεσης αλλά και αναρρόφησης που τείνουν να αποκολλήσουν τη στέγη (εναρπαγή). Για το λόγο αυτό πρέπει να λαμβάνεται κατάλληλη μέριμνα για τη στήριξη της στέγης αλλά και την αύξηση της δυσκαμψίας της όλης κατασκευής. Το τελευταίο επιτυγχάνεται εκτός της σύνδεσης των ζευκτών μεταξύ τους, μέσω των τεγίδων, και με την τοποθέτηση δοκών (αντιανέμια) στην εσωτερική πλευρά των κεκλιμένων δοκών των ζευκτών με φορά από το ψηλότερο προς το χαμηλότερο σημείο, διαγώνια. Το ίδιο γίνεται και στην άλλη πλευρά του ζευκτού με το αντιανέμιο να έχει αντίθετη φορά με το απέναντί του.

Η μόνωση της στέγης είναι ένα σημείο της κατασκευής στο οποίο θα πρέπει να δίνεται ιδιαίτερη προσοχή καθώς ως στοιχείο της κατασκευής έρχεται σε άμεση επαφή με το περιβάλλον. Η θερμομόνωση επιτυγχάνεται με την χρήση φύλλων εξηλασμένης πολυστερίνης η οποία τοποθετείται ανάμεσα στις τεγίδες. Στη συνέχεια γίνεται η υγρομόνωση με τη χρήση ασφαλτικών φύλλων, έτσι ώστε να προστατευτεί και η κατασκευή αλλά και η θερμομόνωση, η οποία χάνει τις ιδιότητές της αν έρθει σε επαφή με το νερό. Κατά την τοποθέτηση των ασφαλτόπανων θα πρέπει να λαμβάνεται μέριμνα έτσι ώστε να μην τραυματιστούν. Ανάλογα με το αν μεσολαβεί ή όχι, πλάκα μεταξύ της στέγης και του χώρου κατοικίας οι στέγες διακρίνονται σε θερμές ή ψυχρές. Στις ψυχρές η μόνωση γίνεται στην πλάκα ενώ στις θερμές στη στέγη.

Ως επικάλυψη υπάρχουν διάφορα υλικά τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Η πιο γνωστή και κλασική μέθοδος είναι με λασπωτά ή καρφωτά κεραμίδια. Ασφαλτικά κεραμίδια ή ακόμα και μεταλλικά, πολυκαρβονικά ή πολυεστερικά υλικά προστίθενται στη λίστα των υλικών και προσφέρουν ποικιλόμορφες λύσεις.